پانزدهمین کنفرانس بین المللی حمل و نقل و ترافیک برگزار شد
پانزدهمین کنفرانس بین المللی حمل و نقل و ترافیک با رویکرد هوش مصنوعی در مهندسی عمران با حضور مقامات و مسئولین کشوری و پژوهشگران و اساتید برجسته این حوزه در شهر مشهد مقدس برگزار شد که در آن بیش از 200 مقاله از دانشگاه های سراسر کشور ارائه و داوری شده و 4 سخنران از دانشگاه های برتر دنیا در این رویداد به ایراد سخنرانی پرداختند.

- ارائه بیش از 200 مقاله از دانشگاه های برتر کشور نشان از جایگاه خوب این رویداد دارد
دکتر دانیال معظمی عضو هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان و دبیر علمی کنفرانس گفت: همایش حملونقل و ترافیک از سال 1386 با محوریت سازمان نظام مهندسی خراسان رضوی و همکاری معاونت عمران و حملونقل شهرداری مشهد برگزار شده است. همواره این رویداد فرصت مغتنمی بوده تا همکاران حوزه ترافیک تجربیات و دستاوردهای علمی خود را به اشتراک بگذارند. وی ادامه داد: این رویداد همیشه در سطح ملی برگزار شده است ولی امسال مقرر شد این مهم به شکل کنفرانس محور و با پذیرش مقاله و در سطح بین المللی برگزار شود.
دکتر معظمی بیان کرد با توجه به اینکه امروزه محققین و پژوهشگران از هوش مصنوعی و علم یادگیری ماشین در کنترل ترافیک، مهندسی روسازی و سایر حوزه های عمرانی بسیار استفاده می کنند عنوان این رویداد پانزدهمین کنفرانس بین المللی حمل و نقل و ترافیک با رویکرد هوش مصنوعی در مهندسی عمران انتخاب شد.
این استاد دانشگاه بیان کرد: در این کنفرانس ۲۰۳ مقاله از تقریبا تمام دانشگاه های برتر ایران و تعدادی نیز از دانشگاه های خارج از کشور به درگاه اینترنتی کنفرانس و دبیرخانه کنفرانس واصل شده است که نشان از جایگاه خوب این رویداد در سطح کشور بوده است. دبیر علمی کنفرانس افزود: این کنفرانس با 4 پنل موازی در رشتههای راه و روسازی، مهندسی ترافیک، سازه و زلزله و ژئوتکنیک برگزار شد و۴ سخنران کلیدی نیز از خارج از کشور به ارائه دستاوردهای جدید پژوهشی خود پرداختند.
دکتر لاو تِیکهوا از دانشگاه پوترا مالزی به معرفی سامانه جدید این کشور در تشخیص اتوماتیک حوادث در جاده ها پرداخت. دکتر ویلیام. جی. باتلر از دانشگاه میسوری دستاوردهای جدید این دانشگاه و پروژه بکارگیری هوش مصنوعی در ارزیابی وضعیت جاده های آمریکا را معرفی نمود. دکتر گائتانو فوسکو از دانشگاه ساپینزا رم در خصوص روش مدل سازی در جابجایی های هوشمند ارائه داشت. دکتر ناتالیا ایسانکو نیز از دانشگاه ساپینزا رم دستاوردهای کشور ایتالیا را در استفاده از داده های وسیع خودروهای شناور جریان ترافیک، برای پیش بینی سرعت را ارائه نمود.
دکتر معظمی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد افزود شخصیت های برجسته علمی و اساتید مطرح کشوری از دانشگاه های علم و صنعت ایران، دانشگاه صنعتی امیر کبیر، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه فردوسی مشهد و سایر دانشگاه ها نیز در بخشهای مختلف این کنفرانس به ارائه و داوری مقالات پرداختند.

- توجه مناسبی از سوی شهرداری در خصوص رفع مشکلات ترافیکی وجود ندارد
حجتالاسلام والمسلمین نصرالله پژمانفرگفت: برخی اقدامات در خصوص دوربینها هستند که البته من نقدی به اینها دارم. بارها ملاحظه شده که ثبت سرعتهای لحظه ای به جای سرعت میانگین نمی تواند اثر بخش باشد. مصوب کردیم که از این به بعد سرعت میانگین هر دو دوربین محاسبه شده و جرایم هم در همان لحظه برای شخص خاطی ارسال شود و درخواست داشتیم تا جریمه تخلفات منجر به حوادث افزایش داشته باشد. وی گفت: این اقدامات هیچکدام به معنی اقدامات اساسی در خصوص حملونقل نیست. قوانینی هست که متاسفانه در کشور ما اجرا نمیشود که باید بروزرسانی شوند. همچنین باید اصلاحاتی در خصوص تجهیزات ایمنی که در خودروها به کار میبریم داشته باشیم.
نماینده مجلس شورای اسلامی با ذکر اهمیت بالای موضوع فرهنگ خاطر نشان کرد: مسئله فرهنگ را مهمترین مسئله میدانیم. امروز هرچند با وجود ضعفهایی در ناوگان باز هم اصرار در استفاده از وسیله نقلیه شخصی دارند که متاسفانه در مشهد رو به افزایش است.
پژمانفر ادامه داد: قطار شهری آنطور که باید نقش خود را ایفا نکرده و خطوط دیگر باید هر چه سریعتر راهاندازی شوند. امروز شهرداری مشهد بالغ بر 28 هزار نیرو دارد که باعث شده این مجموعه را از حل مسائل جدی کمی دور کند. برخی مواقع میبینیم که نگاه شهرداری بر این است که بتواند حقوق پرسنل خود را بدهد و نگاه جدی به حل مسائل ندارد.
وی گفت: این نوع نگاه در مدیریت شهری ما نمیتواند ساختوساز و بسیاری مسائل دیگر را در مسیر درست قرار دهد. هیچ منطقی ندارد که شهرداری به پارکینگ خود به چشم بنگاه خصوصی نگاه کند.اصرار در تبدیل کاربریهایی که همه میدانند به ضرر است هیچ توجیهی ندارد. متاسفانه با برخی بیانضباطیها آنطور که باید برخورد نمیشود و بازدارندگی کافی ندارد. ما باید کاری کنیم که در جامعه ما حرمت قانونگذار رعایت شود.
نماینده مجلس شورای اسلامی بیان کرد: امروز برخی مشکلات مردم ناشی از نبود قانون است و یا ناشی از قانونی که جوابگوی حل مسئله مردم نیست و یا حتی قانون خوبی که اجرا نمیشود که همه این ها به مجلس بر میگردد. باید نظارتها دقیقتر صورت گیرد. ما آماده هستیم که کمک کنیم و امیدواریم که مشهد در موضوع هوشمندسازی و ظرفیتهایی که میتواند برای حل مشکلات داشته باشد، بهره کافی را ببرد.

- 5 طرح تحول برای پاسخگویی به معضلات حوزه عمرانی استان تعریف شده است
در ادامه کنفرانس معاون امور عمرانی استانداری خراسان رضوی اظهار کرد: امروز ما با 21 مسئله در استان خراسان رضوی در حوزههای مختلف مواجه هستیم. حوزه عمرانی استان در 5 سرفصل قابل صورتبندی است. حوزه عمران حوزه انرژی حوزه حملونقل حوزه ترافیک حوزه شهری و روستایی محیط زیست و آب و فناوری اطلاعات. در خصوص هرآنچه صحبت میکنیم در این 5 بخش قابل صورت بندی و رصد است.
جواد خدایی گفت: طبق گفتوگوهایی که با دستگاههای اجرایی و نخبگان مطرح شد 4 مسئله را به صورت مشخص بررسی کردیم. اولین مسئله جدی که استان خراسان رضوی در حوزه حملونقل با آن مواجه است بحث فرسودگی جادهها و کمبود خدمات جادهای در محورهای خراسان رضوی است.
وی ادامه داد: دومین مسئله نقص شبکه حملونقل در حوزه لوجسیتیک و ترانزیت است و سومین مسئله موضوع نابسامانی ترافیکی درون شهری ماست به ویژه در کلان شهر مشهد، البته در شهرهای بزرگ دیگر استان هم این عارضه در حال گریبانگیرشدن است. مسئله آخر هم تلفات ناشی از حوادث رانندگی است.
معاون امور عمرانی استانداری خراسان رضوی بیان کرد: ما برای پاسخ به این مسائل 5 طرح تحول را مطرح کردیم که طی دوسال گذشته طی چارچوبهای مختلف با مشارکت دستگاههای مختلف در حال پیگیری است و اولین آنها طرح بهسازی راه ها میباشد. از 5500 کیلومتر محورهای اصلی و فرعی استان تقریبا 4500 کیلومتر آن دچار خرابی جدی است. ضمن آنکه ازاین آمار 3000 کیلومتر بخصوص در محور مشهد - نیشابور- سبزوار دچار خرابی شدید است. خدایی ادامه داد: بر اساس این طرح تحول یک هدفگزاری سه ساله مطرح شد که طی آن سالانه 1000 کیلومتر روکش آسفالت داشته باشیم. بیش از 1600 کیلومتر آن در جادههای استان روکش آسفالت شده است. یکی از موضوعات مهم دیگر رفع نقاط حادثهخیز است که ما در ابتدای دولت بالغ بر 48 نقطه حادثهخیز در محورهای استان داشتیم که تا الان بیش از 32 نقطه آن ایمنسازی شده است.
وی گفت: در حوزه خدمات بین جادهای ما با کمبود 28 پایگاه امداد جادهای هلال احمر مواجه هستیم و کمبود 33 پایگاه اورژانس و در حوزه تکمیل شبکه ریلی و هوایی استان دو یا سه پروژه اصلی در دست بررسی است که از آن آگاه هستید و امیدواریم در خصوص آنها طی ماههای آینده خبرهای خوبی بشنویم.
قطار پر سرعت مشهد تهران و قطار خواف هرات
معاون امور عمرانی استانداری خراسان رضوی بیان کرد: اولین آنها قطار پرسرعت تهران مشهد است و تاریخ و زمان آغاز چنین پروژهای به اوایل دهه سالهای 90 باز میگردد که با نگاه قطار برقی مطرح شد و آن چیزی که مصوب شد احداث قطار پرسرعت تهران به مشهد با حداکثر سرعت اسمی 400 کیلومتر بر ساعت بود که پیمانکار آن مشخص شده و بحث نحوه مطالعه بودجه گذاری آن در دست بررسی است.
وی گفت: امروز در هر سطحی از کشور از قطار پرسرعت صحبت شود همه نگاهها به قطار پرسرعت تهران مشهد باز می گردد که یک ابرپروژه محسوب میشود. پروژه مهم دیگر راه آهن خواف هرات است که یک پروژه بسیار استراتژیک برای ایران محسوب میشود.معاون امور عمرانی استانداری خراسان رضوی ادامه داد: پروژه مهم دیگر راه آهن و یا قطار مشهد گلبهار چناران است که این پروژه در یکسری بخشها تکمیل شده و زیرسازیهای آن انجام شده و امیدوارم از ابتدای سال آینده پروژه احداث ایستگاههای آن آغاز شود.
شهر فرودگاهی امام رضا (ع) و فرودگاه گناباد
خدایی در خصوص پروژههای هوایی استان خاطر نشان کرد: پروژه مهم دیگر که در حوزه شبکه حملو نقل هوایی ما موثر بوده پروژه فرودگاه گناباد میباشد که به عنوان یک فرودگاه منطقهای مطرح است. این فرودگاه با وجود گذشت چند ماه از تاسیس آن به عنوان فرودگاهی مشغول به کار است که همیشه پروازهای آن فول بوده و نشان داده که جانمایی درست یک فرودگاه تا چه میزان میتواند به شبکه حملو نقل هوایی ما کمک کند. وی گفت: پروژه مهم دیگر در حوزه حملونقل هوایی شهر فرودگاهی امام رضا(ع) است. فرودگاه هاشمی نژاد مشهد در بیشترین و بهترین توانایی خود حداکثر 15 میلیون توان جابهجایی دارد که شهر فرودگاهی امام رضا(ع) رقمی بالغ بر 50 میلیون نفر را میتواند جابهجا کند. معاون امور عمرانی استانداری خراسان رضوی ادامه داد: به دلیل نقطه قرارگیری و تاثیرپذیری که نه در قالب فروگاه بلکه به عنوان یک شهر فرودگاهی تاثیر مهمی در شهر مشهد ایجاد میکند. از جمله مهم دیگر هم میتوان به انضباط ترافیکی شهر اشاره کرد که تلاشهای گستردهای در حال انجام است.

- 70 درصد از تصادفات مربوط به عابرین پیاده است
رییس پلیس راهور خراسان رضوی در ادامه کنفرانس گفت: ما مجبور هستیم که به سمت هوشمندسازی برویم در تمام بحثهای مختلف بخصوص ایمنی ترافیک که پلیس هم به نوبه خود اقداماتی را شروع کرده و کارهایی را انجام داده است. در بحث هوشمندسازی هر کدام از بخشهای نیروی انتظامی در قسمتهای مختلف به نوبه خود اقداماتی را انجام داده اند.
سرهنگ علی امیدوار گفت: ما در استان خراسان رضوی 80 درصد بحث ترافیکی را در شهر مشهد داریم و اگر بتوانیم چه در حوزه خدمات و چه حوادث مشهد را مدیریت کنیم در واقع استان را جمع و مدیریت کردهایم. وی ادامه داد: مشهد مقدس در حدود 450 کیلومتر معبر بالغ بر 5 میلیون و 500 هزار نفر تردد روزانه دارد. در یک یا دو سال اخیر به دلیل افزایش حجم خودروها با یک معضل بزرگ در حوزه ترافیک مشهد روبرو شدهایم ضمن اینکه علاوه بر جمعیت مشهد ما به طور سالانه بالغ بر 30 میلیون زائر ر ادر شمهد پذیرا هستیم که این به نوبه خود یک ترافیک عظیم را برای ما ایجاد میکند.
رییس پلیس راهور خراسان رضوی بیان کرد: علی رغم تمام تلاشهایی که در حوزههای مختلف همچون نظام مهندسی و حملونقل وشهرداری صورت گرفته هنوز در مشهد نتوانستهایم گرههای ترافیکی را با یک ارتباط منطقی حل کنیم. شاید یک بخشی از این عدم توانایی در ارتقا معابر خود را نشان داده است. در بعضی از موضوعات اینچنینی قطعا باید از قابلیتهای دانشگاهها نهایت استفاده را ببریم تا بتوانیم بحث روانسازی ترافیک مشهد را ساماندهی کنیم.
امیدوار خاطرنشان کرد: بعضی از این هوشمندسازیها و اقدامات صورتگرفته به صورت مشترک با سازمان حملونقل بوده است اما هنوز موفق نشدیم این ارتباط را در جریان زندگی مردم بیاوریم و متناسب با آن چیزی که نیاز واقعی مردم است پیاده کنیم. تلاش داریم تا این مهم را محقق ساخته که این خود قطعاً نیاز به ارتباط گیری صحیح با مراکز علمی و دانشگاهها خواهد داشت. وی تصریح کرد: درسالهای گذشته طبق آمار صورت گرفته حدودا سالانه 350 نفر در سطح مشهد در اثر سوانح رانندگی فوت میکردند. متاسفانه همچنان 70 درصد از تصادفات مربوط به عابرین پیاده است و علیرغم تمام سرمایهگذاریها و اقدامات دستگاههای مختلف، بر این باورم که جای اطلاعات علمی و دادههای دانشگاهی در حل این موضوعات خالی است.
رییس پلیس راهور خراسان رضوی ادامه داد: البته که شاید دلیل دیگر آن باشد که برخی دستگاهها این اطلاعات علمی را نزد خود نگه میدارند. و شاید هم برخی از آنها نمیخواهند نقاط ضعف خود ر ا نشان دهند. در اینجاست که جامعه علمی ضرورت وجود خود را نشان میدهد. امیدوار گفت: قطعا استفاده از دستاوردهای علمی و هوشمندسازی خواهد توانست دادههای علمی را در یک نقطه تجمیع کند که این خود کمک بزرگی به همه ارگان هایی است که در حوزه حمل و نقل مشغول به فعالیت هستند. دنیای امروز در حال به کار گیری گسترده از این موضوع است. ما هم قادر هستنم از آنها استفاده کنیم فقط آنکه آوردن این دادهها به جریان زندگی مردم و در جایی که مردم به خوبی از آن بهرهمند بشوند راهی است که تا الان توفیق چندانی در رسیدن به آن نداشتهایم. ما باید در شهری چون مشهد که زائرپذیر است بتوانیم یک بستر خوب و امن فراهم کنیم.

- مشهد باید از خودرومحوری خارج شود
در ادامه معاونت عمران، حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد گفت: شهرمشهد در مساحتی بالغ بر 350 کیلومتر مربع جمعیتی حدود 3 میلیون و 500 هزار نفر در خود جای داده است. بر اساس طرح جامع حملونقل و اطلاعات بدست آمده ضریب سفر در مشهد 2.02 میباشد یعنی روزانه هر نفر در مشهد به طور میانگین 2 سفر تولید میکند و در مجموع با جمعیت 3.5 میلیون نفری ما 7 میلیون سفر روزانه در شهر مشهد داریم.
پوریا محمدیان یزدی گفت: ضریب مالکیت وسیله نقلیه در مشهد 33.33 درصد میباشد به عبارتی از هر سه نفر یک خوردرو وجود دارد و تعداد خودروهای شهر مشهد یک میلیون و 200 هزار نفر تخمین زده میشود و نزدیک به 400 هزار موتور سیکلت در شهر در حال تردد هستند. وی ادامه داد: بر اساس منکارت سامانه اتوبوسرانی مشهد، یک میلیون نفر در مشهد با اتوبوس سفر میکنند. مشهد بعد از تهران طولانی ترین خط مترو را داراست. این دو خط در مشهد روزانه 250 هزار مسافر تا 300 هزار مسافر را جابه جا میکنند که سهم مترو از سفر مشهدیها 5 درصد میباشد که بنا داریم با تکمیل دو خط دیگر این عدد را به 15 درصد برسانیم تا مشهد از خودرومحوری خارج شود.
معاونت عمران، حملونقل و ترافیک شهرداری مشهد اذعان کرد: آمارها نشان میدهد تاکسی رسمی و اینترنتی در مشهد حدود 1.5 میلیون سفر را در روز به خود اختصاص میدهند که 20 درصد از کل سفرهای مشهد را تشکیل میدهند. جمع این اعداد نشان می دهد که 40 درصد از سفرهای شهروندان مشهدی با حملونقل عمومی و 60 درصد با خودورو شخصی صورت میگیرد. محمدیان اضافه کرد: تلاش ما در مجموعه شهرداری در راستای کاهش این 60 درصد و بالا بردن سطح استفاده مردم از حمل و نقل عمومی شهری است. هرچه این اتفاق به واقعیت نزدیکتر شود وضعیت ترافیکی معابر کم میشود، آلودگی هوا کاهش پیدا میکند و در واقع با یک شهر پاک تر مواجه خواهیم شد.
وی گفت: مطالعات دیگری در حوزه محیط زیست برای هر شهر بالای یک میلیون نفر در کشور در حال انجام است و طی آن سیاهه انتشار آلودگی هر شهر منتشر شده است. سیاهه 65 درصد آلودگی در شهر مشهد ناشی از منابع متحرک است و 35 درصد مربوط به منابع ثابت میباشد. در آمار منابع متحرک 33 درصد به خودروهای متحرک مربوط میشود و 13 درصد به کامیونها و 7 درصد وانتها و... در 35 درصد منابع ثابت نیز 19 درصد مربوط به نیروگاهها و 16 درصد مربوط به صنایع میباشد.
معاون عمران، حملونقل و ترافیک شهرداری مشهد بیان کرد: آمارها خود گوای آن است که اگر ما حجم حملونقل عمومی را توسعه دهیم میتوانیم این سهم 65 درصدی منابع آلاینده مشهد را کاهش دهیم و هوای پاکتری داشته باشیم. ما بالغ بر 1700 ناوگان اتوبوس و مینیبوس داریم و به دنبال این هستیم که به تعداد 2500 اتوبوس برسیم.
محمدیان با اشاره به اهمیت بالای توجه به توسعه اتوبوسرانی و مترو در شهر تشریح کرد: باید سعی کنیم بر توسعه اتوبوسرانی و مترو سرمایهگذاری کنیم و نیمنگاهی هم به پاراترانزیتها مانند تاکسیها داشته باشیم. از طرفی استفاده از خودروهای پاک و افزایش پیادهروها و اتوبوسهای برقی باید تقویت شوند.
وی در خصوص مدیریت ترافیک و خودروهای شخصی بیان کرد: ما در حوزه ناوگان شخصی از امکانات هوشمندسازی استفادههای زیادی کردهایم. شهر مشهد در حال حاضر 280 تقاطع فرماندهی دارد که همگی به یکدیگر وصل هستند و از یک سیستم مرکزی تبعیت میکنند. بالغ بر 500 دوربین نظارت تصویری در حال رصد هستند و دقیقا هر اتفاق و هر حادثهای که رخ دهد توسط این دوربینها کنترل خواهد شد.معاونت عمران، حملونقل و ترافیک شهرداری مشهد ادامه داد: در حال حاضر با استفاده از 140 سامانه ثبت سرعت مدیریت سرعت و تخلفات سرعت در شهر صورت میگیرد و با بهرهگیری از 50 تابلو پیام متغیر وضعیت ترافیک به صورت شناور بررسی میشود. اینها همه اقداماتی هستند که برای کنترل وضعیت ترافیک شهر در حال انجام است که به صورت 24 ساعته وضعیت ترافیک شهر را مورد پایش قرار میدهد.
محمدیان با اشاره به رویکرد این کنفرانس یعنی هوش مصنوعی خاطر نشان کرد: پایگاه دادههای بزرگی توسط شهرداری ایجاد شده است برای مثال تمام پلاکهای خوانده شده توسط دوربینها در یک بانک اطلاعاتی ذخیره میشوند که همه اینها قابل تحویل هستند که میتوان از آنها در حوزه های مختلف از جمله حوزه قوانین و مقررات - حوزه اقتصادی و حتی مدیریتی استفاده کرد.

- دانشگاه آزاد اسلامی در بطن جامعه حضورجدی دارد
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسانرضوی در این کنفرانس با بیان اینکه رویکرد دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان دانشگاه اجتماعی رویکردی مسئلهمحور و حضور در متن جامعه است، اظهار کرد: سالهاست که فارغالتحصیلان این دانشگاه منشأ اثرات ارزنده و بیبدیل در فضای عمومی و تخصصی کشور هستند. امسال نیز تعامل نظام مهندسی ساختمان استان، مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی مشهد و شهرداری مشهد در برگزاری پانزدهمین کنفرانس بین المللی حمل و نقل و ترافیک با رویکرد هوش مصنوعی در مهندسی عمران به یقین منشا اثرات مثبت در این حوزه خواهد بود.
محسن مرادی اضافه کرد: براساس سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی چند سالی است که این دانشگاه حضور مؤثرتری در فضای جامعه را تجربه میکند، این برنامه از سال ۱۴۰۰ رونمایی و موجب افزایش اقبال عمومی به سمت دانشگاه شد؛ تا جایی که جمعیت دانشجویی در سالهای ۹۶ و ۹۷، ۸۰۰ هزار دانشجو بود، اما امروز به مرز یکمیلیون و ۳۰۰ هزار نفر رسیده است. وی افزود: طرحهای مؤثر و جامعهمحور در این مجموعه بزرگ دانشگاهی موجب شده تا مسائل، معضلات و چالشهای جامعه سرلوحه کارهای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی قرار گیرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسانرضوی متذکر شد: در سامانه پایش دانشگاه آزاد بیش از ۵۰ برنامه علمی توسط استانها مدیریت میشود، در استان خراسانرضوی سه برنامه علمی در حال اجراست که برای هرکدام از این برنامههای علمی بیش از ۱۰۰ طرح پژوهشی ارائه شده است. مرادی تشریح کرد: بهعنوان مثال در برنامه حاشیهنشینی که متولی آن استان خراسانرضوی است هریک از دانشجویان تحصیلات تکمیلی مشکلی از شهرهای بزرگ بهخصوص شهر مشهد را مدیریت میکنند و درصدد چارهجویی چالش حاشیهنشینی برآمدهاند.
وی با بیان اینکه در مجموع ۱۲۵ هزار دانشجوی تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی براساس سامانه پایش در حال بررسی و چارهجویی یکی از معضلات جامعه در سطح کشور هستند، خاطرنشان کرد: در موضوع برنامههای علمی دانشگاه آزاد اسلامی، دانشجویان ۲۵ درصد تخفیف شهریه میگیرند و استادان نیز ۲۰ درصد به حقالزحمه تدریسشان افزوده میشود و این نشان میدهد دانشگاه آزاد در متن جامعه حضور جدی دارد.
.








